Wyniki wyszukiwania

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Spożycie tłuszczów w Polsce i Unii Europejskiej
Title	The Consumption of Fats in Poland and the European Union
Słowa kluczowe	spożycie, tłuszcze, Polska, Unia Europejska
Key words	consumption, fats, Poland, European Union
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w modelu spożycia tłuszczów w Polsce w latach 1990-2015. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych bilansowych oraz danych z badań budżetów rodzinnych prowadzonych przez GUS. W oparciu o dostępne dane FAO dokonano porów-nania modelu spożycia tłuszczów w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Wykazano, że po ak-cesji Polski do Unii Europejskiej w spożyciu tłuszczów kontynuowane były procesy z lat poprzed-nich, upowszechniania się wzorców spożycia tłuszczów charakterystycznych dla rozwiniętych kra-jów Unii. W grupie tłuszczów kontynuowany był wzrost udziału tłuszczów roślinnych w spożyciu tłuszczów ogółem. Polska w porównaniu z pozostałymi krajami Unii Europejskiej charakteryzuje się relatywnie wysokim spożyciem tłuszczów zwierzęcych, w tym szczególnie masła, natomiast kon-sumpcja tłuszczów roślinnych, mimo dużego wzrostu w dalszym ciągu jest na niższym poziomie niż w wielu krajach Unii.
Abstract	The article presents trends in fat consumption patterns in Poland between 1990-2015. The analysis is based on macro-economic data and data from household budget analysis conducted by CSO. The comparison between models of fat consumption in Poland and other European Union countries was based on FAO data. It was shown that after Polish accession to the European Union, previous trends in fat consumption were continued and a fat consumption model similar to that of developed EU countries become more widespread. Vegetable oils continued to grow as a proportion of all consumed fats. In comparison to other EU countries, Poland is characterized by a relatively high proportion of animal fats in consumption, especially butter. Despite high growth of vegetable oil consumption, it is still lower than in most EU countries.
Cytowanie	Rosiak E. (2016) Spożycie tłuszczów w Polsce i Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 279-288
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s279.pdf

Autor	Roma Ryś-Jurel
Tytuł	Dochody rodzinnych gospodarstw rolnych w warunkach integracji europejskiej i globalizacji
Title	The Incomes of Family Farms in Terms of European Integration and Globalization
Słowa kluczowe	dochód, rodzinne gospodarstwo rolne, integracja, globalizacja
Key words	income, family farm, integration, globalization
Abstrakt	Integracja wywiera wpływ na kształt gospodarczy, polityczny i instytucjonalny Europy, a globalizacja to zjawisko, które oddziałuje na niemal wszystkie sfery życia człowieka – od handlu, przez finanse, po styl życia i kulturę. Te dwa procesy mają znaczny wpływ na kształt realizowanego modelu rolnictwa w Unii Europejskiej. Kluczową rolę w nim odgrywa wspieranie rodzinnych gospodarstw rolnych poprzez subsydiowanie ich dochodów. W artykule zbadano sytuację dochodową rodzinnych gospodarstw rolnych w latach 2005-2013 na podstawie danych FADN. Oszacowano przeciętny poziom dochodu z rodzinnego gospodarstwa rolnego według kraju Unii Europejskiej w przeliczeniu na 1 gospodarstwo, 1 hektar użytków rolnych i 1 jednostkę pracy AWU. Obliczenia te wykonano również dla dochodu pomniejszonego o wartość subwencji. W ten sposób określono najbardziej dochodowe gospodarstwa według kraju Unii Europejskiej, a także uchwycono wpływ subwencjonowania na ostateczny kształt dochodów gospodarstw rolnych.
Abstract	Integration has an impact on the economic, political and institutional shape of Europe and globalization is a phenomenon that affects almost all spheres of human life – from trade, to finance, to lifestyle and culture. These two processes have a significant impact on the shape of the model of agriculture which is implemented in the European Union. The promotion of family farm incomes by subsidies plays a key role in this model. The article examined the income situation of family farms between 2005 and 2013 on the basis of FADN data. The average level of family farm income by country of the European Union was estimated in terms of 1 holding, 1 hectare of agricultural land and 1 work unit AWU. These calculations are made also for income minus the value of the subsidies. So, the most lucrative family farms by country in the European Union, as well as the effect of subsidization on the final shape of family farm incomes, were shown.
Cytowanie	Ryś-Jurel R. (2016) Dochody rodzinnych gospodarstw rolnych w warunkach integracji europejskiej i globalizacji.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 303-313
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s303.pdf

Autor	Katarzyna Smędzik-Ambroży
Tytuł	Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE
Title	Resource Conditions and Agricultural Incomes in the EU
Słowa kluczowe	wyposażenie w czynniki produkcyjne, dochody z działalności rolniczej, kraje UE
Key words	equipment in production factors, income from agricultural activities, EU
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: czy w krajach UE o podobnym wyposażeniu w czynniki wytwórcze występowały podobne dochody z działalności rolniczej w przeliczeniu na jednostkę zasobu pracy, kapitału i ziemi. Zakres czasowy obejmował lata 2007-2013, podmiotowy dotyczył gospodarstw reprezentatywnych dla poszczególnych krajów UE, zaś przestrzenny objął obszar Unii Europejskiej z podziałem na poszczególne kraje tworzące to ugrupowanie w latach 2007-2013. W opracowaniu wykorzystano dane FADN. Zastosowano analizę dynamiki, statystyki opisowe (średnie i współczynniki zmienności) oraz aglomeracyjną analizę skupień metodą Warda. Wyodrębniono skupienia krajów istotnie różniące się wyposażeniem rolnictwa w zasób ziemi i kapitału. Udowodniono, że w skupieniach krajów UE o podobnym wyposażeniu w czynniki wytwórcze występowały bardziej zbliżone dochody z działalności rolniczej w przeliczeniu na jednostkę zasobów niż w krajach różniących się tym wyposażeniem.
Abstract	The study attempts to answer the question of whether in EU countries with similar equipment in the productive factors there are similar incomes from agricultural activity per unit of labor, capital and land. The range covered the years 2007-2013 and representative farms for EU countries. The study used FADN data. In the article were used: the analysis of dynamics, descriptive statistics (mean and coefficient of variation) and the agglomerations analysis by Ward method. Groups of countries differed in equipment of agriculture in resources of land and capital. It has been shown that in the clusters of the EU countries with similar equipment in the productive factors there was more similar income from agricultural activity per unit of resources than in countries differing in this equipment.
Cytowanie	Smędzik-Ambroży K. (2016) Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 314-323
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s314.pdf

Autor	Agnieszka Tłuczak
Tytuł	Przestrzenne zmiany w strukturze produkcji rolnej w Unii Europejskiej
Title	Spatial Changes in the Structure of Agricultural Production in the European Union
Słowa kluczowe	produkcja rolna, Unia Europejska, przestrzenna analiza shift-share
Key words	agricultural production, European Union, spatial shift share analysis
Abstrakt	Wiele zachodzących zjawisk, ich rozwój czy też kierunki zmian, uzależnione są od przestrzennych interakcji zachodzących pomiędzy sąsiadującymi regionami. Model przestrzennej analizy shift-share, który został wprowadzony do badań przez Nazarę i Hewingsa przedstawia przestrzennie zmodyfikowane stopy wzrostu (tempa zmian) poszczególnych wariantów zjawiska przez uwzględnienie temp wzrostu zjawiska w obszarach sąsiadujących. Celem artykułu jest analiza zmian struktury towarowej produkcji rolnej w krajach Unii Europejskiej według wybranych rodzajów produktów rolnych z zastosowaniem przestrzennej metody przesunięć udziałów. W opracowaniu dokonano oceny tempa zmian wielkości zjawiska oraz zidentyfikowano i oszacowano udział czynników strukturalnych, sektorowych oraz regionalnych (lokalnych, przestrzennych) w wielkości efektu globalnego (produkcji rolnej w Unii Europejskiej ogółem) w przekroju krajów członkowskich.
Abstract	Many phenomena, their growth or trends, are dependent on the spatial interactions between neighboring areas. The model of spatial shift-share analysis represents a spatially modified growth rate (rate of change) of the different options phenomenon by taking into account the phenomenon of increase in the neighboring area. The aim of the study is to analyze the changes in the commodity structure of agricultural production in the European Union according to the selected types of agricultural products using spatial shifts share analysis. The study assessed the rate of change in the size of the phenomenon and identified and estimated the share of structural, sectoral and regional factors (local spatial) in the size of the global effect (agricultural production in the European Union overall) of the EU countries.
Cytowanie	Tłuczak A. (2016) Przestrzenne zmiany w strukturze produkcji rolnej w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 334-343
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s334.pdf

Autor	Roman Kisiel, Joanna Zielińska-Szczepkowska
Tytuł	Zrzeszanie się producentów rolnych jako przykład współdziałania w sektorze rolnictwa – doświadczenia wybranych krajów członkowskich Unii Europejskiej
Title	Association of Agricultural Producers as an Example of Cooperation in the Agricultural Sector - The Experience of Selected EU Countries
Słowa kluczowe	grupy producenckie, współpraca, rynek rolny
Key words	producer organisations, cooperation, rural areas
Abstrakt	Potrzeba integracji rolników znajduje swoje źródło w mechanizmach gospodarki rynkowej, w której producenci muszą podejmować decyzje gospodarcze uwzględniając sytuację na rynku, w tym przede wszystkim: prawo popytu, podaży, ogromną konkurencję, a także poziomy cen produktów. W artykule poruszono zagadnienia związane z procesem organizowania się producentów rolnych w różne grupy. Kolejno analizowano następujące kwestie: uwarunkowania więzi organizacyjnych producentów rolnych, ewolucję ustawodawstwa oraz specyfikę funkcjonowania wybranych form kooperacji w rolnictwie. Za przykład posłużyły tu modele funkcjonujące w wybranych krajach Unii Europejskiej (UE).
Abstract	The need for integration of farmers began with the mechanisms of the market economy, in which manufacturers had to make decisions taking into account the economic situation of the market, including in particular: the laws of supply and demand, high competition and prices of products. The aim of this paper is to characterize the creation and functions of agricultural producer groups. The following issues were examined: determinants of organizational relationships between agricultural producers, their characteristics, and the legal conditions needed to function. As examples, models of agricultural producer groups functioning in selected countries of the European Union were described.
Cytowanie	Kisiel R., Zielińska-Szczepkowska J. (2016) Zrzeszanie się producentów rolnych jako przykład współdziałania w sektorze rolnictwa – doświadczenia wybranych krajów członkowskich Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 372-386
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s372.pdf

Autor	Katarzyna Bielecka, Anna Parzonko
Tytuł	Preferencje osób starszych uczestniczących w wach turystycznych
Title	Preferences of senior tourists
Słowa kluczowe	turystyka, seniorzy, wypoczynek
Key words	tourism, seniors, leisure
Abstrakt	Zwiększająca się liczba osób starszych w społeczeństwie sprawia, że jest to znacząca grupa konsumentów stanowiąca odrębny segment odbiorców w każdej dziedzinie, w tym w turystyce. Aby stworzyć atrakcyjne oferty dla seniorów, należy dokładnie rozpoznać i przeanalizować ich potrzeby oraz preferencje. Przeprowadzono badania empiryczne za pomocą metody sondażu diagnostycznego przy zastosowaniu techniki ankietowej wśród 49 uczestników Pikniku „Seniorada” zorganizowanego przez Europejskie Stowarzyszenie Aktywności Ruchowej 50+ wraz z Akademią Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Pozyskany materiał empiryczny umożliwił ocenę częstotliwości wyjazdów seniorów, preferencji dotyczących zagospodarowania czasu wolnego podczas wyjazdu m.in. preferowanych form uprawiania turystyki czy też sposobu organizacji wycieczek.
Abstract	The number of seniors in society is on the rise which makes them an increasingly significant group of consumers which forms a distinct segment of clients in various areas, including tourism. To create attractive offers for older travelers, it is necessary to identify and analyze their needs and preferences. This paper presents the results of an empirical study involving the method of a diagnostic survey using a questionnaire technique. The respondents were 49 participants of “Seniorada” picnic organized by the European Association of Physical Activity 50+ and Józef Piłsudski Academy of Physical Education in Warsaw. The collected empirical material provides data on the frequency of seniors’ travels, their preferences regarding the tour attractions, preferred forms of travelling and tour organization.
Cytowanie	Bielecka K., Parzonko A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n6_s5.pdf

Autor	Grzegorz Patoła
Tytuł	Wsparcie agroturystyki w Małopolsce w ramach PROW 2007–2013
Title	Support for agrotourism in Małopolska province from Rural Development Programme 2007–2013
Słowa kluczowe	gospodarstwa agroturystyczne, Małopolska, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, rozwój, wsparcie finansowe
Key words	agritourism farm, Małopolska province, Rural Development Programme, development, financial support
Abstrakt	Praca poświęcona jest wykorzystaniu funduszy pochodzących z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) w latach 2007–2013 przez małopolskie gospodarstwa agroturystyczne. W artykule zaprezentowano gospodarstwa agroturystyczne w Małopolsce z uwzględnieniem poszczególnych powiatów. Przedstawiono wsparcie finansowe, jakie uzyskały gospodarstwa agroturystyczne ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Dokonano analizy głównych czynników, które przyczyniają się do korzystania ze wsparcia z funduszy europejskich przez gospodarstwa agroturystyczne.
Abstract	The work is devoted to the use of funds from the Rural Development Programme for the years 2007–2013 by agritourism farm in the Małopolska province. The article describes the agritourism farm in the Małopolska, taking into account all counties. Another issue concerns financial support which agritourism farm received from the Rural Development Programme. By using statistical data author of the paper analyzes the main factors that contribute to the use of support from European funds by agritourism farm.
Cytowanie	Patoła G.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n5_s95.pdf

Autor	Adam Marcysiak, Agata Marcysiak
Tytuł	Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE
Title	FACTORS DIFFERENTIATING THE LEVEL OF FARM SUPPORT MEASURES THE EU COMMON AGRICULTURAL POLICY
Słowa kluczowe	środki WPR EU, poziom wsparcia, wielkość ekonomiczna, czynniki różnicujące
Key words	the EU CAP measures, level of support, economic size, factors differentiating
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania zakresu oddziaływania czynników różnicujących poziom wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE. Szczegółowej analizie poddano płatności bezpośrednie i płatności dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW). Ich wielkość rozpatrywano w relacji do dochodu z gospodarstwa rolniczego. Obliczeń dokonano metodą stosowaną w europejskim systemie rachunkowości rolnej FADN (Farm Accountancy Data Network). Udział środków pochodzących z WPR w analizowanych gospodarstwach w latach 2010-2013 zwiększył się w relacji do dochodu z 40,4% do 52,1%. Czynnikami różnicującymi poziom wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE okazały się wielkość ekonomiczna i typ rolniczy gospodarstwa.
Abstract	The purpose of this study is an attempt to show the scope of the differentiating factors influence the level of farm support measures of the Common Agricultural Policy. Subjected to detailed analysis of direct payments and payments for areas with less-favored areas (LFA). Their size was considered in relation to the income of agricultural holdings. The calculations were made method used in the European system of agricultural accounting FADN (Farm Accountancy Data Network). The share of funds from the CAP in the analyzed farms in 2010-2013 increased in relation to income from 40.4% to 52.1%. Factors differentiating level of farm support measures EU Common Agricultural Policy proved to be the economic size and type of farming.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2015) Czynniki wpływające na różnicowanie poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 105-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n63_s105.pdf

Autor	Tomasz Siudek, Mariana Vashchyk
Tytuł	Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012
Title	SOCIAL DEVELOPMENT OF RURAL AREAS IN THE EUROPEAN UNION MEMBER STATES IN 2000-2012
Słowa kluczowe	rozwój społeczny, analiza czynnikowa, Unia Europejska, obszary wiejskie
Key words	social development, factor analysis, European Union, rural area
Abstrakt	Celem badania jest analiza wybranych wskaźników wymiaru społecznego pod kątem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w państwach UE w latach 2000-2012 i określenie ich głównych tendencji. W celu opisania tendencji i zmian zachodzących na obszarach wiejskich była przeprowadzona analiza czynnikowa. Do określenia wskaźnika syntetycznego (WS) rozwoju społecznego obszarów wiejskich w państwach członkowskich UE zostały wykorzystane trzy główne czynniki. Stwierdzono, że wiodącymi krajami UE pod względem rozwoju społecznego są: Luksemburg, Dania, Holandia, Belgia i Szwecja, a najsłabiej rozwinięte są kraje przyjęte do UE w trakcie dwóch ostatnich etapów jej rozszerzenia, czyli Chorwacja, Łotwa, Litwa, Polska i Rumunia. Główne przyczyny takiego zróżnicowania to problemy związane z jakością życia na wsi, m.in.: ubóstwo na terenach wiejskich, niskie dochody, uzależnienie od rolnictwa, depopulacja na wsi, słaba infrastruktura.
Abstract	The purpose of research is to analyze selected social indicators of rural sustainable development in the EU Member States in 2000-2012, and to determine their main tendencies. To describe those tendencies and changes that took place in rural areas, the factor analysis has been implemented. Three main factors have been worked out to determine the synthetic index (SI) of social development of rural areas of the EU Member States. It enabled the authors to affirm that the leading EU countries in terms of social development are Luxemburg, Denmark, the Netherlands, Belgium and Sweden, those among the least developed are the countries, which joined the EU after two last waves of its enlargement, namely Croatia, Latvia, Lithuania, Poland and Romania. The main reasons for such a differentiation are the quality of rural life related problems: rural poverty due to low incomes, great dependence on agriculture, depopulation, poor infrastructure etc.
Cytowanie	Siudek T., Vashchyk M. (2015) Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s7.pdf

Autor	Anna Rzeszutko
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej
Title	REGIONAL DIFFERENTIATION OF USING OF PRODUCTION POTENTIAL OF POLISH AGRICULTURE IN TERMS OF COMMON AGRICULTURAL POLICY
Słowa kluczowe	potencjał produkcyjny, produktywność, rolnictwo, województwo
Key words	potential of production, productivity, agriculture, voivodeship
Abstrakt	Głównym celem opracowania jest wskazanie zmian w zakresie stopnia wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa w poszczególnych województwach w Polsce w okresie członkostwa w Unii Europejskiej. Stopień wykorzystania potencjału produkcyjnego obliczono jako iloraz rzeczywistej produktywności czynników produkcji, wyznaczonej metodą miernika syntetycznego, do produktywności teoretycznej, otrzymanej w wyniku zastosowania modelu regresji liniowej, w którym jako zmienne, obok produktywności rzeczywistej, wykorzystano również syntetyczny miernik potencjału produkcyjnego. W badaniach wykorzystano dane GUS z powszechnych spisów rolnych, które wyznaczają zakres czasowy badań – lata 2002- 2010. Wyniki badań wskazują na utrzymywanie się znacznego zróżnicowania przestrzennego potencjału produkcyjnego rolnictwa i poziomu jego produktywności przy pewnych zmianach w stopniu jego wykorzystania.
Abstract	The main objective of the study is to identify changes of the use of agricultural productivity potential in the various voivodeships in Poland within the membership in the European Union. The degree of the use of agricultural productivity potential constitutes the relation between productivity of factors of production (obtained by using synthetic coefficient) and their theoretical productivity (obtained by applying linear regression model). As the variables for the linear regression model the synthetic coefficient of productivity of factors of production and also the synthetic coefficient of agricultural productivity potential were used. The study is based on data from Agricultural Censuses - 2002 and 2010 and refers to Polish voivodeships. The results indicates on persisting regional differentiation of potential of agricultural production and the level of its productivity, but also on the changes in the degree of the use of agricultural productivity potential.
Cytowanie	Rzeszutko A. (2015) Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 46-58
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s46.pdf

Autor	Marcin Mucha
Tytuł	Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji
Title	SUGAR MARKET REFORMS IN A PERIOD OF TWENTY-FIVE YEARS AFTER POLISH TRANSFORMATION
Słowa kluczowe	cukier, rynek cukru, cukrownictwo, reforma, Unia Europejska, regulacja rynku
Key words	sugar, sugar market, sugar industry, reform, European Union, market regulation
Abstrakt	Jedną z istotnych branż, której struktura i funkcjonowanie podlegały głębokim przeobrażeniom po transformacji ustrojowej w Polsce, jest cukrownictwo. W okresie od 1990 r. do 2014 r. sektor przeszedł zasadnicze reformy związane z odejściem od gospodarki planowanej na rzecz gospodarki wolnorynkowej, próbami stabilizacji rynku za pomocą interwencji państwowej oraz wejściem Polski do Unii Europejskiej (UE). Artykuł stanowi przekrojowy przegląd najistotniejszych reform, które dokonały się w tym okresie oraz próbę oceny poszczególnych rozwiązań zastosowanych na rynku cukru w Polsce. Analizie poddano regulacje branżowe wdrożone od 1990 r. do 2014 r. oraz parametry surowcowo-produkcyjne osiągane w branży cukrowniczej w tych latach. W artykule wykorzystano dane statystyczne Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Związku Producentów Cukru w Polsce (ZPC).
Abstract	Sugar sector is one of the important sectors, which structure and activities were subject to deep changes after transformation of the political system in Poland. In years 1990 to 2014 the sector has gone through some fundamental reforms connected with shifting from centralized economy to free market economy, attempting to stabilize market by state intervention and accessing Poland to European Union. The article is an overview of the most important reforms from 1990 to 2014 and an attempt to assess the particular solutions on the sugar market in Poland. The analysis covered the most important sector regulations in years 1990 and 2014 and the most important raw material and production figures of the sector in these years. The article uses statistical data from Institute of Agricultural and Food Economics (IERIGŻ) and Association of Sugar Producers in Poland (ZPC).
Cytowanie	Mucha M. (2015) Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 106-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s106.pdf

Autor	Julia Pawołek
Tytuł	Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej
Title	CHANGES IN FOOD SELF-SUFFICIENCY IN THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	samowystarczalność żywnościowa, bezpieczeństwo żywnościowe, produkcja artykułów rolno-spożywczych, spożycie artykułów rolno-spożywczych
Key words	food self-sufficiency, food safety, consumption of agri-food products, production of agri-food products
Abstrakt	Celem artykułu jest omówienie zmian poziomu samowystarczalności żywnościowej w krajach członkowskich UE, definiowanej jako stosunek krajowego zużycia artykułów rolno-spożywczych względem krajowej produkcji. W latach 2004-2011 w UE nie zaobserwowano istotnych zmian samowystarczalności żywnościowej. Przeprowadzona analiza wykazała, że kraje wyżej rozwinięte mają wyższą samowystarczalność w zakresie produktów pochodzenia zwierzęcego, a niżej rozwinięte w zakresie zbóż.
Abstract	The aim of this paper is to discuss the changes in food self-sufficiency in the EU countries, defined as the proportion of domestic consumption in comparison with domestic production. In 2004-2011 there were no signi­ficant changes in food self-sufficiency in the EU. The analysis showed that the more developed countries have a higher self-sufficiency in livestock products, while less developed countries in the field of cereals.
Cytowanie	Pawołek J. (2015) Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 67-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s67.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Wioleta Sobczak
Tytuł	Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich
Title	VEGETABLES RETAIL PRICES IN POLAND AND SELECTED EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, warzywa, Polska, Unia Europejska
Key words	retail prices, vegetables, Poland, European Union
Abstrakt	W pracy dokonano poziomej oraz pionowej analizy porównawczej cen detalicznych warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich. Analizowano zróżnicowanie cen pomiędzy krajami na tle zróżnicowania poziomu zamożności, dynamikę ich zmian w wybranych krajach oraz relacje cen wybranych gatunków warzyw. Szeregi czasowe dotyczące relatywnych cen produktów ogrodniczych w postaci indeksów cen i wartości PKB przypadającego na jednego mieszkańca pochodzą z Eurostatu, Głównego Urzędu Statystycznego oraz publikacji Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ-PIB). Okres badawczy obejmuje lata 2004-2012, czyli po wejściu Polski do Unii Europejskiej (UE). Badania wykazały, że na europejskich rynkach występuje tendencja wzrostowa cen detalicznych warzyw, której towarzyszył wzrost produktu krajowego brutto (PKB) per capita, a siła współzależności obu zmiennych była wyższa w krajach o niższym poziomie zamożności.
Abstract	In the paper the horizontal and vertical comparative analysis of retail prices of vegetables in Poland and selected European countries have been done. The differences in prices between countries against level of afflu­ence differentiation, the dynamics of their changes in the selected countries and the price relationships of some vegetables have been analyzed. The time series for the relative prices of horticultural products in the form of price indexes and the GDP per capita come from Eurostat, the Central Statistical Office and the publication of the Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute. The study covered the years 2004-2012, in after the Polish accession to the EU. The results of the analysis will allow to assess the situation of vegetable consumers in Poland compared to other EU countries, and may be also helpful in decision-making process of companies operating on the vegetable market. Research has shown that on the European markets there is a growing trend in vegetable retail prices, accompanied by an increase in GDP per capita. The strength of the correlation of these two variables was higher in countries with lower levels of wealth.
Cytowanie	Jabłońska L., Sobczak W. (2015) Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 97-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s97.pdf

Autor	Arkadiusz Sadowski, Paulina Sobieszczańska
Tytuł	Finansowe wsparcie polskiego przemysłu spożywczego środkami Unii Europejskiej w latach 2004-2013 w ujęciu regionalnym
Title	FINANCIAL SUPPORT FOR THE POLISH AGRI-FOOD INDUSTRY BY THE EUROPEAN UNION FUNDS IN 2004-2013
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, Sektorowy Program Operacyjny „Rolnictwo”, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
Key words	food industry, Sectoral Operational Programme „Agriculture”, Rural Development Program
Abstrakt	W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wsparcia rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce środkami Unii Europejskiej (UE). Uwzględniono dwa okresy programowania: lata 2004-2006 oraz 2007-2013. Wykazano, że w obu przypadkach liczba projektów współfinansowanych z funduszy UE była relatywnie niewielka, wziąwszy pod uwagę ogólną liczbę zakładów przetwórczych, jednak przeciętna jednostkowa wartość była zazwyczaj znacząca i przekraczała milion złotych. Regionalne zróżnicowanie znaczenia wsparcia było duże. W okresie poakcesyjnym w przemyśle spożywczym odnotowano wzrost skali produkcji oraz jej koncentrację przy jednoczesnej redukcji zatrudnienia. Poza wsparciem finansowym na taki stan rzeczy wpłynęła głównie możliwość uczestnictwa we wspólnym europejskim rynku.
Abstract	The article presents the results of studies concerning the support the development of agri-food industry in Poland from the European Union funds. Two programming periods, it is 2004-2006 and 2007-2013 was taken into account. It has been shown that in both cases the number of projects co-financed from EU funds was relatively small, given the total number of processing plants, but the average unit value was usually significant and exceeded one million zlotys. Regional differences in the importance of support was large. In the post-accession period agri-food industry has undergone a significant evolution, consisting mainly of increasing the scale of production and its concentration, while reducing employment. Apart from financial support for such a state of affairs affected mainly the opportunity to participate in the common European market.
Cytowanie	Sadowski A., Sobieszczańska P. (2015) Finansowe wsparcie polskiego przemysłu spożywczego środkami Unii Europejskiej w latach 2004-2013 w ujęciu regionalnym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 33-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n3_s33.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Unijny eksport produktów ogrodniczych do Rosji w latach 2004-2013
Title	EXPORT OF HORTICULTURAL PRODUCTS FROM UE TO RUSSIA IN THE YEARS 2004-2013
Słowa kluczowe	eksport ogrodniczy z UE do Rosji, embargo
Key words	horticultural export from UE to Russia, embargo
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie, które kraje Unii Europejskiej (UE) były najbardziej narażone na konsekwencje wprowadzonych przez Rosję ograniczeń handlowych w zakresie produktów ogrodniczych. Największymi eksporterami do Federacji Rosyjskiej z państw UE w latach 2012-2013 były Litwa (32%) oraz Polska (25%). Największy udział eksportu do Rosji w sprzedaży zagranicznej produktów ogrodniczych objętych rosyjskim embargiem odnotowano na Litwie (75%), w Polsce (24%) oraz na Łotwie (21%).
Abstract	The aim of the article was to determine which EU countries were the most vulnerable to the consequences of trade restrictions on horticultural products introduced by Russia. The largest EU exporters to the Russian Federation were Lithuania (32%) and Poland (25%). The largest share of sales to Russia in the export of horti­cultural products in 2012-2013 was registered in Lithuania (75%), Poland (24%) and Latvia (21%).
Cytowanie	Kraciński P. (2015) Unijny eksport produktów ogrodniczych do Rosji w latach 2004-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 60-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s60.pdf

Autor	Michał Roman
Tytuł	Dochodowość wybranych gospodarstw agroturystycznych
Title	Profitability of selected agritourism farms
Słowa kluczowe	dochodowość; źródła finansowania; turystyka wiejska; agroturystyka; województwo podlaskie
Key words	profitability; financial sources; rural tourism; agritourism; Podlaskie province
Abstrakt	Celem artykułu jest zaprezentowanie dochodowości i źródeł finansowania działalności agroturystycznej w opinii usługodawców. Właściciel obiektu turystycznego powinien posiadać zdolność ciągłego pozyskiwania środków finansowych oraz dysponować umiejętnością sprawnego wprowadzania nowych metod organizacji w swoim gospodarstwie agroturystycznym. Większość usługodawców udzieliła twierdzącej odpowiedzi na pytanie dotyczące korzystania ze wsparcia finansowego na rozwój działalności gospodarczej. Z badań wynika, że własne środki usługodawców oraz środki finansowe pochodzące z funduszy Unii Europejskiej stanowiły podstawowe źródła finansowania działalności agroturystycznej. Za korzystaniem ze środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej na rozwój turystyki opowiedziała się połowa badanych właścicieli gospodarstw agroturystycznych. Udział dochodów z działalności agroturystycznej w strukturze dochodów osobistych rolnika kształtował się przede wszystkim na poziomie do 50%.
Abstract	The article aims to present the opinions of service providers on the sources of funding agritourism and profitability. An owner of a tourist facility should have a continuous possibility of obtaining financial resources and be skilled in introducing new organisational methods on his/her agritourism farms efficiently. Most service providers gave a positive answer to a question about making use of financial support for developing a business. As research shows, service providers’ own resources and funding that comes from the European Union for the development of tourism constitute the basic sources of funding agritourism. Half of the respondents – owners of agritourism farms who took part in the survey – were for making use of financial resources offered by the European Union. The share of income from agritourism in most farmers’ personal income was 50%.
Cytowanie	Roman M. (2015) Dochodowość wybranych gospodarstw agroturystycznych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 39-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s39.pdf

Autor	Adam Węgrzyn
Tytuł	Próba oceny procesu konsolidacji sektora dystrybucji paliwa gazowego w Polsce na przykładzie grupy kapitałowej polskiego górnictwa naftowego i gazownictwa S.A.
Title	An attempt to assess the process of consolidation of the distribution of gas in poland on the example of the pgnig group PLC.
Słowa kluczowe	konsolidacja spółek; branża dystrybucji gazu; ocena procesu integracji; EVA; ROE; długoterminowy model regulacyjny
Key words	consolidation companies; gas transmission industry; the assessment of the integration process; EVA; ROE; long-term regulatory model
Abstrakt	Liczne w polskiej gospodarce procesy konsolidacyjne wymuszone postępującą liberalizacją rynku stanowią ciekawy obszar badawczy. Celem poniższego artykułu jest próba oceny zasadności decyzji o konsolidacji, efektywności samego procesu konsolidacji branży dystrybucji paliwa gazowego w ramach Grupy Kapitałowej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A., a także skutków ekonomicznych konsolidacji sześciu regionalnych operatorów dystrybucyjnych dla nowo powstałego operatora dystrybucji gazu w Polsce, jakim jest od dnia 1 lipca 2013 roku Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Zdaniem autora, ocena podjęcia decyzji o rozpoczęciu procesu konsolidacji jest negatywna. Doprowadziła do zaprzepaszczenia możliwości, jakie niosło zawarcie porozumienia taryfowego pomiędzy Urzędem Regulacji Energetyki a spółkami dystrybucyjnymi w formie Długoterminowego Modelu Regulacyjnego. Model miał zapewnić poszczególnym spółkom stały wzrost przychodu regulowanego do 2015 roku, co bezpośrednio przełożyłoby się na zapewnienie stabilnego rozwoju. Konsolidacja doprowadziła także do jednej z większych w skali Europy koncentracji operatorskiej w zakresie dystrybucji energii gazowej. Niniejszy artykuł stanowi próbę oceny dotychczasowych działań w ramach procesu konsolidacji branży dystrybucji gazu.
Abstract	Many of the Polish economy consolidation processes, forced by progressive liberalization of the market, constitute an interesting area of research. The aim of this paper is to assess the validity of the decision on consolidation, the effectiveness of the process of consolidation of the transmission of gas within the Polish and Gas Company Holding, as well as the economic impact of the consolidation of six regional transmission operators for the newly formed gas transmission operator in Poland, which has been since July 1st, 2013 the Polish Gas Company. The decision to start the process of consolidation is negative in authors’ opinion. Led to the undermining of the possibility of an agreement which carried the tariff between the Energy Regulatory Office and transmission companies in the form of Long Term Regulatory Model. It was to ensure each company a steady increase in regulated revenues for 2015, which directly translate into ensuring stable development. Consolidation has led to one of the largest in Europe, in terms of carrier concentration, transmission of gas. This article is an attempt at an objective assessment of current activities in the process of consolidation of the transmission of gas.
Cytowanie	Węgrzyn A. (2015) Próba oceny procesu konsolidacji sektora dystrybucji paliwa gazowego w Polsce na przykładzie grupy kapitałowej polskiego górnictwa naftowego i gazownictwa S.A..Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 89-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s89.pdf

Autor	Krzysztof Kil
Tytuł	Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej
Title	Determinants of financial safety listed banks in the countries of Central and Eastern Europe
Słowa kluczowe	banki giełdowe; bezpieczeństwo finansowe; kraje EŚW; Z-score
Key words	listed banks; financial safety; CEE; Z-score
Abstrakt	W artykule przeprowadzono analizę determinant bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2004–2014 w podziale na subregiony – Europę Środkową, Europę Południowo- -Wschodnią i Wspólnotę Niepodległych Państw. Przedstawiono przegląd wybranych dotychczasowych badań w tym obszarze oraz dokonano oceny wpływu czynników makro- i mikroekonomicznych na poziom bezpieczeństwa mierzony łącznym współczynnikiem kapitałowym, wskaźnikami Tier 1 i KW/A oraz indeksem Z-score. Zaobserwowano znaczące zróżnicowanie determinant bezpieczeń- stwa banków w poszczególnych grupach badawczych, zarówno w przed-, jak i pokryzysowym okresie
Abstract	The paper analyzes determinants of financial safety of listed banks in countries of Central and Eastern Europe in the years 2004–2014, with the countries being divided into groups: Central Europe, South-Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States. An overview of selected existing research in this area was presented and the impact of macro- and microeconomic factors on the safety factor, measured by total capital ratio, Tier 1 and E/A and the index Z-score, was assessed. Significant differences in safety determinants between banks in different research groups, both pre- and post-crisis, were observed.
Cytowanie	Kil K. (2015) Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n4_s5.pdf

Autor	Piotr Bórawski
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym polskiego sektora mleczarskiego
Title	Tendencies in International Trade of the Polish Dairy Sector
Słowa kluczowe	mleko, produkty mleczne, eksport, import, saldo
Key words	milk, milk product, imports, exports, balance
Abstrakt	W pracy analizie poddano handel zagraniczny mlekiem i produktami mleczarskimi. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej miało korzystny wpływ na handel mlekiem i artykułami mleczarskimi z powodu otwarcia rynków oraz eliminacji barier w handlu zagranicznym miedzy krajami członkowskimi. Wartość eksportu serów i twarogów wzrosła od 27,2 mln EUR w 2005 roku do 691,8 mln EUR w roku 2013. Podobne tendencje wzrostowe zaobserwowano w przypadku mleka i serwatki w proszku, mleka płynnego i śmietany, jogurtu i napojów mlecznych, masła i tłuszczów mlecznych oraz lodów. Wskazano główne kraje, do których Polska eksportuje mleko i przetwory mleczne oraz importerów. W analizie danych posłużono się metodami opisowymi i graficznymi. Materiał źródłowy stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB w Warszawie oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W celu analizy czynników kształtujących saldo bilansu handlowego artykułami mleczarskimi posłużono się modelem regresji wielorakiej. Za zmienne objaśniające przyjęto: X1 (kurs euro), X2 (ceny płacone rolnikom za mleko w Polsce), X3 (ceny płacone rolnikom za mleko w UE), X4 (indeks światowych cen żywności FAO-produkty mleczarskie) oraz X5 (produkcja sprzedana przemysłu spożywczego). Natomiast zmienne objaśniane tworzyły kolejno salda obrotów handlowych: Y1 (saldo handlu zagranicznego artykułów mleczarskich), Y2 (saldo handlu zagranicznego serów i twarogów), Y3 (saldo handlu zagranicznego mleka i serwatki w proszku), Y4 (saldo handlu zagranicznego mleka płynnego i śmietany) oraz Y5 (saldo handlu zagranicznego jogurtami i napojami mlecznymi). Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała, że do grupy czynników kształtujących saldo eksportu artykułami mleczarskimi zaliczyć należy kurs euro oraz ceny płacone rolnikom za mleko w UE.
Abstract	The international trade of milk and dairy products was analyzed in the paper. Polish accession to the European Union had a positive impact on trade of milk and dairy products due to the opening of markets and the elimination of barriers to foreign trade between Member States. The value of exports of cheese and curd increased from 27.2 million in 2005 to 691.8 million in 2013. Similar growth trends were observed in the case of milk and whey powder, liquid milk and cream, yogurt and milk drinks, butter and milk fats and ice cream. The countries where we export milk and dairy products were pointed out, as were the importers. Descriptive and graphical methods were used in the data analysis. The source material was data from the Central Statistical Office, the Institute of Agricultural Economics and Food Economy-PIB in Warsaw and the Ministry of Agriculture and Rural Development. In order to analyze the factors influencing the balance of trade in dairy products the author used a multiple regression model. The following explanatory variables were adopted X1 (euro exchange rate), X2 (prices paid to farmers for milk in Poland), X3 (prices paid to farmers for milk in the EU), X4 (FAO food price index-dairy) and X5 (sold production of the food industry). The response variables which sequentially formed trade balance were: Y1 (balance of foreign trade of dairy products), Y2 (foreign trade balance of cheese and curd), Y3 (foreign trade balance of milk and whey powder), Y4 (foreign trade balance of liquid milk and cream) and Y5 (foreign trade of yogurt and milk drinks). Statistical analysis showed that the factors influencing the balance of export of dairy products should include: X1 (euro exchange rate) and X3 (prices paid to farmers for milk in the EU).
Cytowanie	Bórawski P. (2015) Tendencje w handlu zagranicznym polskiego sektora mleczarskiego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 7-20
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n1_s7.pdf

Autor	Małgorzata Kołodziejczak
Tytuł	Typologia krajów Unii Europejskiej ze względu na znaczenie i poziom korzystania z usług weterynaryjnych w rolnictwie
Title	Typology of European Union Countries According to the Importance and the Level of use of Veterinary Services in Agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Kołodziejczak M. (2015) Typologia krajów Unii Europejskiej ze względu na znaczenie i poziom korzystania z usług weterynaryjnych w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 39-48
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n1_s39.pdf